پسوريازيس | تشخيص و درمان بيماري پوستي صدف- بخش 1
- نوامبر 1, 2020
- ارسال شده توسط كورش -
06نوامبر
فهرست محتوا [مخفي]
- 1 پسوريازيس | تشخيص و درمان بيماري پوستي صدف- بخش 1
- 2 پسوريازيس چيست؟
- 3 علت بروز بيماري پسوريازيس
- 4 ميزان شيوع پسوريازيس
- 5 علائم پسوريازيس عبارتند از:
- 6 چگونگي تشخيص پسوريازيس
- 7 انواع بيماري پسوريازيس
- 8 پسوريازيس پلاك (Plaque psoriasis)
- 9 پسوريازيس پوست سر (Scalp psoriasis)
- 10 پسوريازيس ناخني (Nail psoriasis)
- 11 پسوريازيس قطره‌اي (Guttate psoriasis)
- 12 پسوريازيس معكوس (Inverse psoriasis)
- 13 عوامل ابتلا به بيماري پسوريازيس
- 14 چه كساني بيشتر در معرض پسوريازيس قرار دارند؟
- 15 سابقه خانوادگي
- 16 عفونت‌هاي ويروسي و باكتريايي
- 17 استرس
- 18 چاقي
- 19 سيگار كشيدن
- 20 بيماري صدف زمينه‌ساز كدام بيماري‌ها است
- 21 درمان بيماري پسوريازيس
- 22 انواع درمان بيماري پسوريازيس
پسوريازيس | تشخيص و درمان بيماري پوستي صدف- بخش 1
پسوريازيس، بيماري كه خيلي‌ها با آن درگير هستند ولي كمتر كسي درباره اين بيماري پوستي آزاردهنده مي‌داند.
پسوريازيس يك نوع بيماري يك بيماري شايع پوستي است كه چرخه زندگي سلول‌هاي پوست از حالت طبيعي خارج مي‌شود و به سرعت شروع به تقسيم سلولي مي‌كنند.
بروز بيماري پسوريازيس باعث مي‌شود كه سلول‌ها به سرعت در سطح پوست توليد شوند. سلول‌هاي پوستي اضافي، در اندازه‌ها و تكه‌هاي قرمز هستند كه خارش دارند و گاهي هم دردناك هستند.
پسوريازيس چيست؟
بيماري پوستي پسوريازيس چندان شايع نيست ولي افرادي كه با آن درگير هستند مشكلات عديده‌اي را پيش رو دارند.
بيماري پسوريازيس كه آن را به نام بيماري صدف نيز مي‌شناسند، يك بيماري پوستي خودايمني است.
به عبارت ديگر پس از بروز بيماري پسوريازيسف بدن انسان بر عليه خودش عمل مي‌كند.
سلول‌هاي مرده و آسيب‌ديده پوست انسان دائم در حال ريزش هستند و سلول‌هاي سالم و جديد جايگزين آن‌ها مي‌شوند.
ولي در اين بيماري به دليل سيگنال‌ها و دستورات اشتباهي كه به سلول‌هاي پوستي مي‌رسد، سلول‌ها با سرعتي بسيار بيشتر از ريزش سلول‌ها، توليد مي‌شوند.
به اين ترتيب پسوريازيس سبب پوسته‌پوسته شدن پوست مي‌شود و ظاهري نامناسب به پوست فرد مي‌دهد.
اين بيماري يك بيماري ژنتيكي بوده و به هيچ عنوان مسري و واگيردار نيست. پسوريازيس يك بيماري مزمن است كه در حال رفت‌و‌آمد است.
به اين معني كه گاهي هست و گاهي نيست و هدف اصلي در درمان پسوريازيس اين است كه سرعت رشد سلول‌هاي پوست را كاهش دهد.
پسوريازيس
علت بروز بيماري پسوريازيس
علت پسوريازيس به طور كامل مشخص نشده است؛ اما به نظر مي‌رسد كه با سيستم ايمني بدن، سلول‌هاي T و ديگر گلبول‌هاي سفيد خون به نام نوتروفيل‌ها در ارتباط است.
سلول‌هاي T به طور معمول از بدن در برابر عوامل خارجي مانند ويروس‌ها يا باكتري‌ها دفاع مي‌كنند. اما گاهي همين سلول‌هاي T به اشتباه به سلول‌هاي سالم پوست حمله مي‌كنند و آن‌ها را آلوده مي‌كنند.
سلول‌هاي بيش از حد فعال T، باعث افزايش توليد سلول‌هاي پوست، سلول‌هاي T بيشتر و ساير سلول‌هاي سفيد خون، به خصوص نوتروفيل‌ها مي‌شوند.
اين عوامل باعث قرمزي پوست و ضايعات پوستي مي‌شوند. رگ‌هاي خوني موجود در مناطق آسيب‌ديده پسوريازيس باعث ايجاد قرمزي در اين ضايعات پوستي مي‌شوند.
اين فرآيند تبديل به يك چرخه مداوم مي‌شود كه در آن سلول‌هاي پوستي جديد به سرعت در حال حركت به سمت لايه خارجي پوست هستند. اين اتفاق ممكن است طي روزها يا هفته‌ها به طول انجامد.
ميزان شيوع پسوريازيس
براساس آمار وزارت بهداشت آمريكا حدود ۷.۵ ميليون نفر از مردم آمريكا به بيماري پسوريازيس مبتلا هستند. همه گروه‌هاي سني از كودكان تا سالمندان ممكن است به آن مبتلا شوند. همچنين اين بيماري هم در زنان و هم در مردان به طور يكسان مشاهده شده است.
پسوريازيس
علائم پسوريازيس عبارتند از:
- فلسي شدن پوست به همراه پينه‌هاي زبر قرمز يا صورتي برآمده؛
- پوست خشك و ترك‌خورده كه ممكن است خونريزي كند؛
- خارش و سوزش و درد روي پوست؛
- ضخيم شدن و برآمدگي ناخن‌ها
- تاول‌هاي پر از چرك روي لكه‌هاي قرمز پوست
اين علائم مي‌توانند در هر جايي از بدن ظاهر شوند اما بيشتر روي زانوها، آرنج‌ها و پوست سر ايجاد مي‌شوند.
در صورتي كه فرد به اين بيماري مبتلا باشد، همان‌طور كه اشاره شد چرخه سلولي سلول‌هاي پوستي به هم مي‌ريزد و سلول‌ها بيش از حد تقسيم مي‌شوند.
اين فرايند موجب ايجاد زخم‌هايي نقره‌اي رنگ و ضخيم بر سطح پوست مي‌شوند؛ كه اغلب قرمزي و سوزش و خارش را نيز به همراه دارند.
از ديگر علائم اين بيماري ضخيم شدن ناخن‌ها، پوست خشك و ترك‌خورده و نقاط پوسته‌پوسته شده در پوست است. گاهي مفاصل متورم و سفت‌شده نيز با ديگر علائم بيماري پسوريازيس همراه است.
انواع خفيف اين بيماري صرفا از نظر زيبايي براي فرد آزاردهنده است ولي انواع شديد آن دردهاي بسياري براي فرد به همراه مي‌آورد و موجب تغيير شكل و از كار افتادگي برخي نواحي در بدن فرد مي‌شود.
علائم پسوريازيس بيشتر در نواحي آرنج، زانو و پوست سر بروز مي‌كند ولي ممكن است نواحي ديگر نيز درگير شوند.
چگونگي تشخيص پسوريازيس
بعد از مراجعه فرد به متخصص پوست، مو و زيبايي، ابتدا فرد مورد معاينه فيزيكي قرار مي‌گيرد. با توجه به اين كه علائم پوستي اين بيماري اغلب واضح است و به سادگي از ديگر انواع عوارض پوستي تشخيص داده مي‌شود.
اما به ندرت پيش مي‌آيد كه پزشك قادر به تشخيص اين بيماري نباشد، در اين صورت پزشك از بيمار نمونه آزمايشگاهي تهيه مي‌كند تا به تشخيص قطعي برسد.
انواع بيماري پسوريازيس
تكه‌هاي پسوريازيس مي‌توانند در چندين نقطه از پوست رشد كنند و حالتي مثل شوره سر را به وجود آورند و يا مي‌توانند شامل نقاطي وسيع‌تر بر روي ديگر قسمت‌هاي پوست باشند.
انواع پسوريازيس اغلب به مدت چند هفته يا چند ماه فرسوده مي‌شوند و در نهايت از بين مي‌روند و بعد از يك يا دو روز پوست به حالت اوليه باز مي‌گردد. اما همان‌طور كه گفته شد تحت شرايط گوناگون، پسوريازيس در حالت رفت‌و‌آمد است.
مهم‌ترين انواع پسوريازيس عبارتند از:
پسوريازيس پلاك (Plaque psoriasis)
شايع‌ترين نوع پسوريازيس است كه حدودا 90 درصد از انواع اين بيماري را تشكيل مي‌دهد. علامت آن پوستي خشك است كه زخم‌هاي قرمز رنگ به همراه فلس‌هاي نقره‌اي روي آن‌ها را پوشانده‌اند.
زخم‌هاي پلاكي ممكن است همه جاي بدن را درگير كنند ولي اغلب اوقات اين زخم‌ها را در نواحي زانو و آرنج مي‌بينيم.
پسوريازيس پوست سر (Scalp psoriasis)
اين نوع از پسوريازيس سبب درگيري پوست سر مي‌شود و گاهي موجب ريزش موقتي پوست سر هم مي‌شود كه بعد از درمان اين بيماري اين مشكل هم برطرف خواهد شد.
پسوريازيس ناخني (Nail psoriasis)
در نيمي از مواقع اين بيماري به ناخن‌هاي فرد نيز رسيده و سبب مشكلاتي در آن‌ها نيز مي‌شود؛ از جمله سوراخ شدن ناخن‌ها، غير عادي شدن شكل ناخن‌ها، كنده شدن ناخن‌ها و تغيير رنگ آن‌ها
پسوريازيس قطره‌اي (Guttate psoriasis)
در اين نوع از پسوريازيس نقاطي شبيه به قطره در نواحي قفسه سينه، دست‌ها، پاها و پوست سر ايجاد مي‌شود.
پسوريازيس معكوس (Inverse psoriasis)
در اين حالت زخم‌هايي قرمز رنگ و نواحي ملتهب در زير بغل، كشاله ران، دور اندام‌هاي جنسي و زير سينه‌ها (مخصوصا اگر بزرگ باشند) ايجاد مي‌شود كه با دستكاري و ماليدن و نيز با تعريق، تشديد مي‌شوند.
پسوريازيس
عوامل ابتلا به بيماري پسوريازيس
ابتلا به صدف دلايل مختلفي مي‌تواند داشته باشد كه از بين آن‌ها سابقه خانوادگي و ژنتيك نقش بسيار مهمي را بازي مي‌كند.
از ديگر عوامل مي‌توان به كمبود ويتامين دي، آب‌و‌هواي سرد، مصرف بيش از حد الكل، عفونت‌ها؛ مخصوصا عفونت گلو يا برفك دهان، صدمه به پوست و سيگار كشيدن اشاره كرد.
بعضي از داروها مانند داروهايي كه براي فشارخون بالا مصرف مي‌شوند و يا داروهاي بيماري‌هاي دوقطبي، داروهاي ضد مالاريا و يا داروهاي ضد چاقي نيز ممكن است زمينه‌ساز ابتلا به صدف باشند.
چه كساني بيشتر در معرض پسوريازيس قرار دارند؟
هر كسي مي‌تواند در خطر ابتلا به پسوريازيس باشد، اما برخي عوامل مي‌توانند خطر ابتلا به بيماري را افزايش دهند. از جمله:
سابقه خانوادگي
سابقه خانوادگي يكي از مهم‌ترين عوامل خطر است. داشتن يك والد پسوريازيس خطر ابتلا به اين بيماري را افزايش مي‌دهد و داشتن دو والد پسوريازيس خطر بيشتري را به همراه دارد.
عفونت‌هاي ويروسي و باكتريايي
افراد مبتلا به HIV بيشتر احتمال دارد كه صدف را توسعه دهند تا افرادي كه سيستم ايمني سالمي دارند. كودكان و نوجوانان با عفونت‌هاي تكراري، به ويژه گلودرد، ممكن است در معرض خطر بيشتري قرار بگيرند.
استرس
از آنجا كه تنش مي‌تواند بر سيستم ايمني بدن تاثير بگذارد، سطوح استرس بالا ممكن است خطر ابتلا به صدف را افزايش دهد.
چاقي
وزن بيش از حد خطر ابتلا به صدف را افزايش مي‌دهد.
سيگار كشيدن
استفاده از دخانيات نه تنها خطر ابتلا به صدف را افزايش مي‌دهد، بلكه مي‌تواند شدت بيماري را هم افزايش دهد. سيگار كشيدن نيز ممكن است در ابتداي توسعه بيماري نقش داشته باشد.
بيماري صدف زمينه‌ساز كدام بيماري‌ها است
اگر پسوريازيس داريد، در معرض خطر برخي بيماري‌هاي خاص هستيد. اين بيماري‌ها شامل:
اختلالات چشم: بيماري ملتحمه و بلفاريت در افراد مبتلا به پسوريازيس رايج هستند.
ديابت نوع 2: خطر ابتلا به ديابت نوع 2 در افراد مبتلا به صدف بيشتر است.
فشار خون بالا: فشار خون بالا در افراد مبتلا به پسوريازيس بيشتر ديده مي‌شود.
بيماري قلب و عروقي: براي افرادي كه مبتلا به پسوريازيس هستند، خطر ابتلا به بيماري قلبي عروقي دو برابر بيشتر از افراد بدون اين بيماري است. صدف و بعضي از درمان‌هايي كه صورت مي‌گيرند، باعث افزايش ضربان قلب، سكته مغزي، كلسترول بالا و آترواسكلروز مي‌شوند.
سندروم متابوليك: اين سندرم كه شامل: فشار خون بالا، افزايش سطح انسولين و سطوح كلسترول غير طبيعي است، خطر ابتلا به بيماري قلبي را افزايش مي‌دهد.
بيماري پاركينسون: اين بيماري مزمن عصبي بيشتر در افراد مبتلا به پسوريازيس اتفاق مي‌افتد.
بيماري كليوي: پسوريازيس متوسط تا شديد بيماران كليوي را با خطر بيشتري تهديد مي‌كند.
مشكلات عاطفي: پسوريازيس همچنين مي‌تواند كيفيت زندگي شما را تحت تاثير قرار دهد. پسوريازيس با كمبود اعتماد به نفس و افسردگي همراه است.
ساير بيماري‌هاي خود ايمني مانند بيماري ام اس و بيماري‌هاي التهابي روده به نام بيماري كرون بيشتر به افرادي كه مبتلا به صدف هستند حمله مي‌كنند.
پسوريازيس
درمان بيماري پسوريازيس
در اكثر موارد، بيماران با مراجعه به يك پزشك عمومي درمان مي‌شوند. اما اگر علايم فرد شديد باشد يا به ساير درمان‌ها پاسخ مناسبي ندهد، ممكن است، پزشك بيمار را به يك متخصص پوست ارجاع دهد.
درمان‌هاي بيماري پسوريازيس به نوع، شدت و ناحيه بروز ضايعات پوستي بستگي دارد. پزشكان عموما با درمان‌هاي خفيفي مانند استعمال پمادهاي موضعي روند درمان بيمار را شروع مي‌كنندو
در صورتي كه بيمار به اين درمان‌ها پاسخ مناسبي ندهد، روش‌هاي درماني قوي‌تري را در پيش مي‌گيرند.
درمان‌هاي مختلف و گسترده‌اي براي بيماري صدف وجود دارد، اما هر فردي به نوع خاصي از درمان‌ها پاسخ مي‌دهد، از اين جهت، تعيين بهترين و مؤثرترين درمان براي هر فرد دشوار است.
چنانچه فرد احساس كند كه روش درماني او تأثير كافي را ندارد يا اينكه در حين درمان عوارض ناخوشايندي را تجربه مي‌كند، بهتر است هر چه سريع‌تر با پزشك معالج خود مشورت كند.
پسوريازيس
انواع درمان بيماري پسوريازيس
درمان‌هاي بيماري پسوريازيس به ۳ دسته كلي تقسيم مي‌شوند:
درمان‌هاي موضعي (Topical treatments): كِرم‌ها و پمادهايي كه روي پوست بيمار استعمال مي‌شوند
نور درماني (phototherapy): در اين نوع درمان، پوست در معرض انواع خاصي از پرتوهاي ماوراي بنفش قرار مي‌گيرد
درمان هدفمند (Systemic therapy): در اين درمان انواع داروهاي خوراكي و تزريقي براي بيمار تجويز مي‌شود
انواع مختلفي از درمان‌ها اغلب به صورت تركيبي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. همين‌طور اين امكان وجود دارد كه پزشك در صورت صلاح‌ديد، مرتبا در روند درمان بيماري تجديد نظر كند.
در همين حال، بيمار ممكن است بخواهد از يك برنامه مراقبتي خاص بهره ببرد كه شامل مشورت روزمره با پزشك است كه مي‌تواند به روند بهبودي فرد كمك كند.
درمان‌هاي موضعي (Topical treatments): درمان‌هاي موضعي عموما، اولين روش‌هاي درماني هستند كه براي پسوريازيس خفيف تا متوسط توصيه مي‌شوند. در اين نوع درمان‌ها، كرم‌ها و پمادهايي در نواحي آسيب‌ديده فرد استعمال مي‌شود.
در طول درمان‌هاي موضعي، فرد ممكن است تأثير اين درمان‌ها را مشاهده كند بنابراين لازم است كه براي بهبودي كامل تا ۶ هفته براي اثربخشي كامل به روند درماني ادامه دهد.
در همين حال، اگر بيماري پسوريازيس در ناحيه‌ي فرق سَر بروز پيدا كند، ممكن است براي فرد تركيبي از شامپو و پماد تجويز شود.