اسطوخودوس | لاوندر | Lavender

اسطوخودوس، اسطوقدوس، سرده‌اي مشتمل از ۲۵ تا ۳۰ گونهٔ مختلف از دسته گياهان گلدار و از خانوادهٔ نعناعيان است. لاوندر گل‌هاي كوچك خوشه‌اي آبي يا قرمز سير تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتيمتر است. برگش شبيه برگ صعتر و از آن درازتر و باريكتر است.

ساقه‌اش واحد و باريك و بي‌شاخ و در قد كمتر از شبري است. قبهٔ آن متراكم از اجزاء شبيه به جو، بي‌تخم و مايل به سرخي، تندطعم و با اندك تلخي است.

لاواندا (نام علمي: Lavandula stoechas L) گياهي است از خانواده نعناسانان كه برگ‌ها و قسمت سبز گياه داراي اسانس روغني فرار است. اسطوخودوس گياهي چند ساله به شكل بوته كوچك به بلندي نيم متر و بسيار پرشاخه است.

ين گياه داراي ساقه‌هاي ۴گوشه، برگ‌هاي كشيده و متقابل، پوشيده از كرك سفيد پنبه‌اي مي‎باشد.

برگ‌هاي اسطوخودوس كه در بهار ظاهر مي‌شود به رنگ بنفش تيره به صورت سنبله و داراي كرك‌هاي معطر است. ميوهٔ لاوندر ۴ فندقه‌اي است و هريك از آنان نيز پس از رسيدن، شكل بيضوي و رنگ قهوه‌اي شفاف پيدا مي‎كنند.

در سطح ميوه ۳ زائده مشخص ديده مي‌شود. از كليه قسمت‌هاي اين گياه مخصوصاً شاخه‌هاي برگدار آن بوي قوي ولي مطبوع استشام مي‌گردد. د

در بعضي مناطق به دليل ظاهر زيبايي كه گياه پس از گل دادن پيدا مي‌نمايد آن را به عنوان يك گياه زينتي پرورش مي‎دهند. قسمت مورد استفاده اين گياه سرشاخه‌هاي برگدار و گل‎دار آن است كه علاوه بر مصارف درماني، اسانس‌گيري به عمل مي‌آيد.

نام‌هاي ديگر گياه اسطوخودوس: خير دشتي، آنس الارواح، لاوند، ممسك الارواح، ضُرم، زغليل، رزالذهب، خيري، خرام، خرامي، آلاله تلخ، گل‌لاوند، شاه‌اسپرم رومي مي‌باشد. در تنكابن آن را تروم مي‌نامند.

كاربرد هاي اسطوخودوس

تركيبات شيميايي اسانس اسطوخودوس، مركب از نوعي ستن (با بوي كامفر و نعناع) سينئول، الكل و لينالول است. مطابق تحقيقي دربارهٔ اثرات گياهان درمنه، اسطوخودوس و آويشن شيرازي بر روي باكتري‌هاي Staphylococcus aureus، Pseudomonas aeruginosa و Klebsiella pneumonia كه در سال ۲۰۱۴ انجام شد، اسانس اسطوخودوس داراي اثر مهاركننده بر روي باكتري‌هاي بيماري زاي مورد مطالعه مي‌باشد.

اسطخودوس يكي از خوشبوترين گياهان دارويي در جهان محسوب مي‌شود كه در مناطق مختلفي از ايران، هند، چين، انگليس و كانادا به صورت خودرو رشد مي‌كند.

اين گياه علاوه بر آنكه به عنوان يك گياه دارويي پرخاصيت در طب سنتي ايران و طب سنتي كشورهاي چين و هند مورد استفاده قرار مي‌گيرد به عنوان يك خوراكي مفيد در سبد غذايي بسياري از خانواده‌هاي آسيايي و اروپايي وجود دارد.

در متون آروماتراپي مدرن (رايحه درماني) از اسطوخودوس به عنوان يك اسانس ضدباكتري و نوعي آنتي بيوتيك طبيعي ياد مي‎شود .

از برگ ها و ساقه اسطوخودوس ، براي تهيه عصاره‎اي براي درمان بيماري هاي دستگاه گوارش و روماتيسم استفاده مي‎شود . اين اسانس براي اهداف آرايشي و بهداشتي نيز مورد استفاده قرار ميگيرد .

همچنين اين گياه براي اعصاب، افزايش دهنده شير مادر، تحليل برنده نفخ و گاز روده، نشاط آور، باز كننده انسداد عروقي، مسهل بلغم و سودا خصوصاً سوداي مغز، ضد ميگرن، زكام، آسم، برونشيت، دل پيچه، درد سينه، تنگي نفس، سرفه، اگزما و ضد عفوني كننده دستگاه مجاري ادراري است.

روغن اسطوخودوس

روغن اسطوخودوس يكي از روغن‎هاي گياهي است كه داراي خواص زيادي براي سلامتي انسان مي باشد و از تقطير بخار گل‎هاي لاوندر حاصل مي‎شود.

اين گياه به طور طبيعي داراي عطر خوشي مي‎باشد به همين دليل در صنايع عطرسازي كاربرد فراواني دارد

فوايد اسطوخودوس

خواص اسطوخودوس براي پوست و مو

توجه : پيش از گذاشتن هرگونه ماسك بر روي صورت و نواحي حساس بدن، با ماليدن مقداري كمي از آن بر روي پوست دست خود به مدت حداقل ۲۰ دقيقه، از نداشتن حساسيت نسبت به آن اطمينان حاصل نماييد.

كمك به درمان آكنه و جوش صورت

روغن اسطوخودوس داراي خواص ضد التهابي و ضد ميكروبي قوي است و به دليل مقادير بالاي آنتي اكسيدان هايي كه دارد، به پاك سازي پوست و درمان آكنه و جوش صورت كمك مي كند.

علاوه بر اين روغن اسطوخودوس يكي از بهترين روش هاي طبيعي براي درمان جاي جوش مي باشد.

كمك به درمان شپش سر

اسطوخودوس يكي از بهترين گياهان دارويي براي پاك سازي پوست سر و مو ها بوده و از بهترين روش هاي طبيعي براي درمان شپش سر محسوب مي شود.

كمك به درمان شوره سر

روغن اسطوخودوس داراي خواص ضد التهابي و ضد قارچي هستند و براي پيشگيري و درمان شوره سر مفيد مي باشند.

كمك به درمان ريزش مو

اسطوخودوس يكي از بهترين گياهان دارويي براي تقويت موي سر است كه به تقويت و افزايش رشد مو كمك كرده و از ريزش مو جلوگيري مي كند.

گياه اسطوخودوس

فوايد دارويي و درماني اسطوخدوس

كمك به لاغري و كاهش وزن

گفته مي شود كه مقادير بالاي آنتي اكسيدان هاي موجود در اسطوخودوس به سم زدايي روده ها كمك كرده و با كاهش جذب چربي در بدن باعث لاغري و كاهش وزن مي شود.

كمك به رفع مشكلات معده و دستگاه گوارش

اسطوخودوس داراي خواص ضد التهابي و ضد ميكروبي قوي بوده و به عنوان يكي از بهترين دارو هاي گياهي براي بهبود هضم غذا، درمان معده درد و يبوست، اسهال و سلامت دستگاه گوارش شناخته مي شود.

مفيد براي فشار خون و قلب

مقادير بالاي لينانول موجود در اسطوخودوس به كاهش فشار خون بالا كمك كرده و خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي و آترواسكلروزيس را كاهش مي دهد.

همچنين اسطوخودوس باعث بهبود گردش خون در بدن شده و فشار خون بالا را كاهش مي دهد.

كمك به مشكل بي خوابي

اسطوخودوس يكي از خوشبو ترين گياهان دارويي در جهان است كه باعث آرامش شده و از بهترين روش هاي طبيعي براي درمان بي خوابي شبانه به حساب مي آيد.

بخور اسطوخودوس يا نوشيدن يك فنجان دمنوش اسطوخودوس قبل از خواب به درمان بي خوابي كمك مي كند.

مفيد براي استرس و اضطراب

اسطوخودوس در طب سنتي براي درمان استرس و اضطراب استفاده مي شود؛ اسطوخودوس داراي خواص آرام بخش طبيعي است و مي تواند استرس، اضطراب، تنش عصبي و افسردگي را درمان كند.

كمك به رفع مشكلات مغز و اعصاب

اسطوخودوس با بهبود گردش خون در بدن، به بهبود عملكرد مغز كمك كرده و به دليل خواص ضد التهابي كه دارد خطر ابتلا به زوال عقل و آلزايمر را كاهش مي دهد.

كمك به رفع سرماخوردگي

اسطوخودوس داراي خواص ضد ميكروبي و ضد التهابي قوي است و مي تواند با پاك سازي سيستم تنفسي از خلط، به درمان سرماخوردگي، آنفولانزا، گلو درد، سرفه، آسم و سينوزيت كمك كند.

كمك به درد قاعدگي

اسطوخودوس به دليل خواص ضد درد طبيعي و آرام بخش قوي كه دارد، براي درمان سندروم پيش از قاعدگي مفيد بوده و به درمان درد پريود كمك مي كند.

مفيد براي كبد چرب

اسطوخودوس به دليل مقادير بالاي آنتي اكسيدان هايي كه دارد به پاك سازي و سم زدايي كبد كمك كرده و باعث درمان بيماري هايي مانند كبد چرب مي شود.

كمك به رفع سردرد و ميگرن

اسطخودوس داراي خواص ضد درد و آرام بخش طبيعي است و براي درمان سردرد و ميگرن مفيد مي باشد.

اسطوخودوس | لاوندر | Lavender

خواص دمنوش اسطوخودوس

چاي و دمنوش اسطوخودوس در طب سنتي براي درمان بي خوابي، استرس و اضطراب، كاهش فشار خون بالا، پيشگيري از بيماري هاي قلبي و عروقي، درمان معده درد و حالت تهوع، آكنه و جوش صورت و سردرد و ميگرن مفيد مي باشد.

طرز تهيه دمنوش اسطوخودوس

يك قاشق غذا خوري از گل هاي خشك شده ي اسطوخدوس را به  ۲ فنجان آب جوش اضافه كنيد و بگذاريد ۱۰ دقيقه بماند تا دم بكشد. دمنوش اسطوخودوس شما آماده است، مقداري عسل طبيعي به آن اضافه كنيد و بنوشيد.

شما مي توانيد روزانه ۱ تا ۲ فنجان دمنوش اسطوخودوس، مصرف كنيد.

عوارض، مضرات و مواد منع مصرف اسطوخودوس

نوزادان و كودكان

اسطوخودوس باعث بر هم خوردن تعادل هورموني در بدن نوزادان و كودكان پسر شده و خطر ابتلا به ژنيكوماستي (رشد غير طبيعي سينه ها در پسر) را افزايش مي دهد.

زنان باردار و شيرده

متخصصان توصيه مي كنند كه زنان در دوران بارداري و شيردهي بهتر است از مصرف چاي و دمنوش اسطخدوس اجتناب كنند.

قند خون و ديابت

هنوز تحقيقات جامعي درباره ي اثرات اسطخودوس بر روي قند خون صورت نگرفته به همين دليل توصيه مي شود كه افراد مبتلا به ديابت از زياده روي در مصرف آن اجتناب كنند.

جراحي

اسطخودوس بر روي سيستم عصبي مركزي تاثير مي گذارد به همين دليل ممكن است با دارو هاي بيهوشي تداخل داشته باشد، توصيه مي شود كه دو هفته قبل از جراحي از مصرف اسطوخدوس اجتناب كنيد.

مزرعه اسطوخودوس

طبع اسطوخودوس

طبيعت اسطوخدوس گرم و خشك است. اسطوخودس حاوي مقادير بالاي آنتي اكسيدان ها، لينانول و سينئول و الكل مي باشد.

اسطوخودوس از گياهان گلدار متعلق به خانواده نعناعيان است كه برگ هاي دراز و باريك دارد و گل‌ هاي آن، كوچك خوشه‌ اي به رنگ هاي آبي، بنفش و قرمز تيره هستند.

اسطوخدوس بومي شمال آفريقا و مديترانه مي باشد. از اسطوخدوس بيشتر براي تهيه ي چاي و دمنوش اسطوخدوس، روغن اسطخودوس و در آروماتراپي استفاده مي شود.