روغن اكاليپتوس | همه خواص روغن اكاليپتوس- آذر 1399

روغن اكاليپتوس داراي خواص متعددي است كه موجب شده تا در استفاده از آن براي درمان هاي سنتي و خانگي، جايگاه ويژه و منحصربفردي داشته باشد.

روغن اكاليپتوس مناسب افرادي است كه به مراقبت از پوست و تقويت موهاي خود اهميت فراواني مي‌دهند.

همچنين روغن اكاليپتوس به كنترل ديابت و تقويت سيستم ايمني بدن نيز كمك بسيار مي‌كند.

در اين مطلب همراه ما باشيد تا شما را با خواص اين روغن ارزشمند بيشتر آشنا كنيم.

روغن اكاليپتوس چيست

روغن اكاليپتوس از برگ تازه‌ي درخت هميشه‌سبز اكاليپتوس گرفته مي‌شود. اين روغن بي‌رنگ، بو و مزه‌ي تندي دارد.

ويژگي دارويي اين روغن ناشي از تركيبي به‌نام اكاليپتول (معروف به سينئول) است كه داراي مواد ضدميكروب است.

روغن اكاليپتوس در انواع گوناگوني از داروهاي بدون‌نسخه مانند پمادها، اسپري‌هاي تنفسي، كرم‌هاي ضدجوش و دهان‌شويه‌ها به‌كار مي‌رود.

گياه اكاليپتوس بومي استرالياست و طي چند قرن گذشته به ديگر قسمت‌هاي جهان مانند هند، اروپا و آفريقاي جنوبي رسيده است.

بسته به اينكه در كجاي دنيا باشد، آن را درخت تب‌بر، درخت صمغ آبي تاسماني يا stringy bark نيز مي‌نامند.

اگرچه كشورهاي مختلف روغن اكاليپتوس را در اندازه‌ي محدود توليد مي‌كنند، جايگاه اصلي آن هنوز استرالياست.

روغن اكاليپتوس

خواص درماني روغن اكاليپتوس

خواص درماني و بهداشتي بي‌شمار روغن اكايپتوس توجه مردم را در سراسر دنيا به خود جلب كرده است.

همچنين بررسي‌هاي زيادي درباره‌ي كاربرد آن در رايحه‌درماني (آروماتراپي) و نيز پزشكي مرسوم دنيا صورت گرفته است.

درمان سرماخوردگي

روغن اكاليپتوس در درمان برخي از عفونت‌هاي تنفسي مانند سرماخوردگي، سرفه، آبريزش بيني، گلودرد، گرفتگي بيني، برونشيت و سينوزيت مؤثر است.

بنابر پژوهش‌ها اكاليپتوس قدرت از بين بردن باكتري‌هايي را كه باعث عفونت سينوس، تب و سرماخوردگي مي‌شوند، دارد. اكاليپتوس خلط‌آور است و به رفع انسداد سينوس‌ها كمك مي‌كند.

مي‌توانيد چند قطره از اين روغن را در آب داغ بريزيد و بخار آن را تنفس كنيد يا آن را با ابزار مختلف در محيط پخش كنيد.

همچنين اگر دچار گرفتگي بيني و گلو هستيد و سرفه‌هاي خلط‌دار داريد، خوب است چند قطره‌اي از آن را روي بالش‌تان بريزيد تا خواب راحتي داشته باشيد.

دفع شپش در مو

اكاليپتوس در از بين بردن حشرات مؤثر است و يك آفت‌كش طبيعي است. به همين دليل استفاده از آن براي رفع شپش سر رايج بوده است.

چند قطره از روغن اكاليپتوس را با يك روغن گياهي ديگر رقيق كنيد و در قسمت‌هاي آلوده‌شده‌ي مو پخش كنيد.

هشدار: استفاده‌ از اكاليپتوس براي كودكان زير پنج سال توصيه نمي‌شود. بهتر است پيش از مصرف با پزشك مشورت كنيد.

مراقبت از مو

خاصيت آفت‌كشي و ضد‌قارچ بودن اكاليپتوس به دفع آلودگي‌هاي فوليكول مو كمك مي‌كند. اين كار از مشكلاتي مانند شوره‌ سر، خارش پوست سر و پسوريازيس (صدفك) جلوگيري مي‌كند.

براي اينكه بهترين نتيجه را بگيريد چند قطره روغن اكاليپتوس را با يك قاشق روغن نارگيل يا روغن زيتون مخلوط كنيد تا پوست سر مرطوب و تقويت شود.

به‌علاوه روغن اكاليپتوس، روغن محركي است كه تماس مستقيم چند قطره‌ي آن با پوست سر جريان خون را افزايش مي‌دهد و درنتيجه رشد موها بيشتر مي‌شود.

روغن اكاليپتوس

تسكين آسم

خاصيت ضدالتهابي سينئول موجود در روغن اكاليپتوس به تسكين عوارض آسم كمك مي‌كند. يك تا سه قطره روغن را روي سينه ماساژ دهيد تا اثر آرام‌بخش رايحه را ببينيد.

با استنشاق روغن اكاليپتوس حنجره‌ تسكين مي‌يابد، رگ‌ها گشاد مي‌شوند و درنتيجه اكسيژن بيشتري به ريه‌ها مي‌رسد و به‌دنبال آن تنفس به حالت عادي برمي‌گردد.

درمان زخم‌ها

روغن اكاليپتوس در معرض هوا لايه‌‌ي محافظي ايجاد مي‌كند كه مي‌تواند مانند ماده‌‌ ضدعفوني‌كننده عمل كند.

بنابراين استفاده از آن در درمان زخم‌، درمان جوش، سوختگي، بريدگي، خراش و درمان تبخال رايج است.

همچنين تسكين خوبي براي نيش حشرات است. به‌طوركلي روغن اكاليپتوس به دليل خاصيت ضدميكروبي‌اش، در مجاوت با هوا از زخم‌هاي باز و قسمت‌هاي ملتهب محافظت مي‌كند و مانع گسترش عفونت مي‌شود.

تسكين خستگي‌ ذهني

روغن اكاليپتوس با خاصيت تحريك‌كنندگي‌اش به رفع خستگي و تنش‌هاي ذهني و بازيابي نيروي ازدست‌رفته كمك مي‌كند.

همچنين تنفس بخار آن با افزايش جريان خون در مغز، در رفع اضطراب و اختلال‌هاي ذهني مؤثر است.

بهبود عملكرد مغز

كاربرد روغن اكاليپتوس براي افزايش عملكرد مغز و هشياري بسيار رايج است. اكاليپتوس خاصيت رگ‌گشايي دارد و بنابراين با باز كردن رگ‌ها جريان خون را افزايش مي‌دهد.

خون بيشتر در مغز به‌معني توان بيشتر و عملكرد بهتر است.

در مناطق مختلف از رايحه‌ي اكاليپتوس در كلاس‌هاي درس براي تقويت عملكرد دانش‌آموزان استفاده مي‌شود.

تسكين دردهاي ماهيچه‌اي

روغن اكاليپتوس ضددرد و ضدالتهاب است. اگر بدن‌تان درد مي‌كند، ماساژ قسمت دردناك با روغن اكاليپتوس در حركت‌هاي دايره‌اي به كاهش درد و تنش كمك مي‌كند.

 درمان درد مفاصل

استفاده از روغن اكاليپتوس به كساني كه دچار رماتيسم، كمردرد، تاندون رگ‌به‌رگ شده، گرفتگي ماهيچه، فيبروز و حتي دردهاي عصبي هستند، توصيه مي‌شود.

اكاليپتوس با افزيش جريان خون موجب كاهش درد مي‌شود. پژوهش‌ها نشان داده‌اند در بيماراني كه جراحي تعويض مفصل زانو داشته‌اند، تنفس اكاليپتوس باعث كاهش التهاب، درد و تورم شده است.

روغن اكاليپتوس

بهداشت دهان و دندان

روغن اكاليپتوس در جلوگيري از ايجاد حفره‌هاي دنداني، پلاك دندان، التهاب لثه، بوي بد دهان و انواع عفونت‌هاي دهاني بسيار مؤثر است.

به همين دليل معمولا جزئي از تركيبات دهان‌شويه‌ها، خميردندان‌ها و ديگر محصولات بهداشتي دهان و دندان است.

دفع ميكروب‌هاي روده

روغن اكاليپتوس ماده‌‌اي كرم‌زداست كه استفاده از آن براي دفع انگل‌ها و ميكروب‌هاي روده بسيار رايج است.

بنابر پژوهش‌ها مصرف خوراكي اين روغن بسياري از بيماري‌هاي باكتريايي و ميكروبي را در قسمت‌هاي مختلف بدن به‌ويژه قسمت‌هاي حساس‌تر مانند روده‌ها، درمان مي‌كند.

كنترل ديابت

مصرف خوراكي روغن اكاليپتوس به تنظيم قند خون كمك مي‌كند زيرا داراي فلاونوئيد، فنول و ترپنوئيد است.

اين تركيب قدرتمند به رفع كرختي پس از هايپرگليسمي (افزايش شديد قند خون) و درمان ديابت نوع ۲ نيز كمك مي‌كند.

ماساژ پوست با روغن اكاليپتوس و تنفس آن نيز براي بيماران ديابتي مفيد است.

درمان تب

روغن اكاليپتوس در درمان تب هم بسيار كاربرد دارد و به همين دليل به «روغن تب‌بر» معروف است.

هنگام بروز تب، چند قطره روغن اكاليپتوس را به كمپرس آب گرم اضافه كنيد و روي پيشاني بگذاريد و برداريد تا تب از بين برود.

درمان سينوس‌ها و حساسيت

پژوهشي در دانشگاه نيويورك نشان داد مصرف روغن اكاليپتوس در درمان عفونت سينوس‌ها، رفع سردرد و نيز درمان حساسيت (آلرژي) مؤثر است.

درمان سل و ذات‌الريه

خاصيت ضدباكتري و ضدعفوني‌كنندگي روغن اكاليپتوس در درمان بيماري‌هاي مزمن انسداد ريه مانند سل و ذات الريه مؤثر است.

ماساژ دادن روغن روي سينه و تنفس بخار آن باعث تميزي ريه ‌ها و كاهش تورم مي‌شود و درنتيجه عوارض دردناك بيماري‌ها را كاهش مي‌دهد. بهتر است هم پشت و هم سينه را با روغن ماساژ دهيد.

تقويت سيستم ايمني

روغن اكاليپتوس با سينئول فراوان يكي از بهترين روغن‌ها براي تقويت سيستم ايمني است.

اكاليپتوس علاوه بر اينكه در درمان سرماخوردگي مؤثر است براي درمان حساسيت‌هاي فصلي، درمان آكنه و اندونتريوز نيز به‌كار مي‌رود.

مراقبت از پوست

باز هم به‌خاطر سينئول و خاصيت ضدباكتري‌اش، روغن اكاليپتوس به‌شكل موضعي براي درمان عفونت‌هاي پوستي استفاده مي‌شود.

اين روغن به درمان سريع‌تر آكنه، اگزما، درمان لك‌هاي ناشي از نور خورشيد و پيري و درمان جوش كمك مي‌كند و در تركيب با روغن نارگيل يا زيتون به يك مرطوب كننده طبيعي با قابليت محافظت در برابر آفتاب تبديل مي‌شود.

روغن اكاليپتوس

درمان عفونت‌هاي قارچي

اكاليپتوس ضدقارچ است و روغن آن در درمان ناخن‌هايي كه دچار عفونت قارچي شده‌اند، عفونت قارچي در نقاط مختلف بدن، تب‌خال و سندرم پاي ورزشكار به‌كار مي‌رود.

براي درمان عفونت قارچي ناخن پا بهتر است پاها را در ظرفي از آب گرم با چند قطره روغن اكاليپتوس و روغن درخت چاي بخيسانيد.

مزيت‌هاي ديگر

روغن اكاليپتوس همچنين در درمان سنگ كليه، درمان گوش درد و درمان بيماري زونا مؤثر است. علاوه بر اينها كاربردهاي بسيار ديگري هم دارد، ازجمله:

تهويه‌ي محيط:

روغن اكاليپتوس به دليل خاصيت ضدعفوني‌كنندگي و بوزدايي‌اش ماده‌ي مناسبي براي تهويه‌ي اتاق‌هاي بيمارستاني است. از آن براي رفع بوي ناخوشايند و تميزي و پاكيزگي محيط استفاده مي‌شود.

صابون:

اكاليپتوس به‌خاطر بوي خوش و خاصيت پزشكي‌اش، استفاده‌ي زيادي در صابون‌ها و شوينده‌ها دارد.

دفع حشرات:

روغن اكاليپتوس ليمويي يكي از مواد طبيعي رايج براي دفع حشرات است.

تميزكاري:

روغن اكاليپتوس را مي‌توانيد به‌عنوان تميزكننده‌‌ي خانگي براي تميز كردن سطوح آشپزخانه، حمام و دست‌شويي استفاده كنيد.

يك فنجان آب، نيم فنجان سركه و يك قاشق از اين روغن را مخلوط و به‌شكل اسپري استفاده كنيد.

لكه‌بر:

براي از بين بردن لكه‌هاي چربي، لباس موردنظر را پيش از شستن چند ساعتي در آب گرم به‌همراه چند قطره روغن اكاليپتوس بخيسانيد.

پاك‌كننده‌ي دست:

اگر زياد با روغن و رنگ كار مي‌كنيد، از روغن اكاليپتوس براي پاك كردن دست‌هايتان استفاده كنيد. روغن را با نمك دريايي مخلوط و دست‌ها را با آن تميز كنيد.

رايحه‌درماني:

روغن اكاليپتوس به‌خاطر خاصيت ضدميكروبي و طراوت‌بخشي‌اش در حمام‌ها، سونا و مراكز تفريحي آبي استفاده مي‌شود. همچنين در رايحه‌درماني نيز بسيار به‌كار مي‌رود.

تركيب‌شوندگي:

روغن اكاليپتوس به‌سادگي با ديگر روغن‌ها ازجمله روغن آويشن، رزماري و چوب سدار تركيب مي‌شود.

عوارض روغن اكاليپتوس

اگر روغن اكاليپتوس بيشتر از اندازه‌اي كه در روش مصرف توصيه شده است به‌كار رود، ممكن است

مسموم‌كننده شود. عواض جانبي آن عبارتند از:

• حساسيت‌ ناشي از تنفس
• حالت تهوع و استفراغ
• اسهال، شكم‌درد و ديرهضمي.

پيش از استفاده از روغن اكاليپتوس با پزشك مشورت كنيد يا آزمايش حساسيت بدهيد. همچنين به ياد بسپاريد كه اين روغن ممكن است با ديگر روش‌هاي درماني تداخل داشته باشد.

روغن اكاليپتوس

كمي درباره گياه اكاليپتوس

اُكاليپتوس(Eucalyptus)؛ كه در زبان فارسي به آن بيدبويه و يا پَشه رَم نيز گفته مي‌شود، سرده‌اي از درختان از خانواده اكاليپتيان (Eucalypteae) است.

اصل اين گياه از استراليا است و در آن سرزمين تشكيل جنگل‌هاي انبوهي مي‌دهد و ارتفاع آن از ۳۰ ميلي‌متر به ۱۴۵ متر و محيط تنه آن به ۲۵ متر مي‌رسد.

چوب اين درخت بسيار سخت و در برابر پوسيدگي مقاوم است. پوست آن رنگ قهوه‌اي مايل به زرد دارد و به راحتي از ساقه جدا مي‌شود.

رنگ برگ آن نيز بسته به سن درخت (در آغاز سبز مايل به آبي و به مرور زمان سبز مايل به سفيد) است.

اكاليپتوس شامل درختان يا درختچه‌هاي تك‌ساقه‌اي يا چند ساقه‌اي در است و در هر دو شكل خزان پذير و هميشه سبز وجود دارد.

با برگ‌هاي دُم‌برگ‌دار و متناوب و سرنيزه‌اي و گل‌هاي بي‌گلبرگ با پرچم‌هاي پرشمار به رنگ‌هاي سفيد يا كرم يا زرد يا قرمز و ميوه‌هاي پوشينه‌اي و مخروطي و چوبي و دريچه‌دار در انتها و دانه‌هاي براق به طول حدود يك ميلي‌متر.